จับลมหายใจอย่างเดียว กับบริกรรมพุทโธไปด้วย อย่างไหนจะได้ผลเร็วกว่า ?

ถาม : จับลมหายใจอย่างเดียว กับบริกรรมพุทโธไปด้วย อย่างไหนจะได้ผลเร็วกว่า ?
ตอบ : อยู่ที่ความถนัด การจับอานาปานสติอย่างเดียว ถ้าจิตใจมั่นคงจริง ๆ ก็สามารถที่จะได้ฌานได้สมาบัติ การจับอานาปานสติพร้อมพุทโธเป็นการเพิ่มงานขึ้นมา เพื่อให้จิตมีความระมัดระวังมากขึ้น ไม่อย่างนั้นแล้วอาจจะเผลอ พลาดจากลมหายใจหรือคำภาวนาอย่างใดอย่างหนึ่งไป

ดังนั้น..ขึ้นอยู่กับความถนัดของตัวเราเอง ถ้าจิตใจไม่ยุ่งยากมากความ ถึงเวลาแค่ตามดูลมหายใจเข้าออกอย่างเดียวก็ทรงสมาธิได้ ก็ใช้อานาปานสติอย่างเดียว แต่ถ้ารู้สึกว่างานน้อยเกินไป จิตใจฟุ้งซ่านมาก ก็เพิ่มงานให้จิต

ถาม : ข้อวิจิกิจฉาในสังโยชน์ จะมีกับพระอริยเจ้าทุกขั้นไหมครับ ?
ตอบ : วิจิกิจฉาจะมีแต่ปุถุชนเท่านั้น ตั้งแต่โคตรภูญาณของพระโสดาบันจะไม่มีความสงสัยเหลืออยู่ เพราะว่าจิตสามารถสัมผัสพระนิพพานได้ ในเมื่อจิตสัมผัสพระนิพพานได้ จะเกิดความมั่นใจอย่างแน่นแฟ้นว่าการปฏิบัตินี้มีผลแน่

เพราะฉะนั้น..ตัวสังโยชน์วิจิกิจฉา จะมีได้เฉพาะบุคคลที่ยังเข้าไม่ถึงโคตรภูญาณของพระโสดาบัน ก้าวเท้าเข้าไปก้าวเดียวก็พอแล้ว มั่นใจว่าก้าวไปถึง และถ้าถึงตรงนั้นก็ทำกันชนิดตายไปข้างหนึ่ง เพราะรู้แล้วว่าสิ่งที่เราทำนี้ดีอย่างไร ? มีค่ามหาศาลแค่ไหน ? ต่อให้แลกทั้งชีวิตก็คุ้มแสนที่จะคุ้ม

ตอนที่อาตมาปฏิบัติอยู่มีความรู้สึกว่า ต่อให้ต้องทนทุกข์ทรมานไปสัก ๑๒๐ ปี แล้วเข้าถึงความเป็นพระโสดาบัน ชีวิตนี้ก็ถือว่าไม่เสียชาติเกิดแล้ว..!

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เดือนกุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๕๔ ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ